top of page

Ruth Lesson 9

  • Alisha Barkman
  • Apr 30
  • 6 min read

Ruth 9

Dr. J. Vernon McGee

 

Won Ewe Leenien Wichiwich Foun Ira

 

     Lon ei sopwun sipwe feilo ngeni an Boaz we leenien wichiwich foun ira.  Ruth esap mwo tungorei Boaz pwe epwe selani i, iei minne, Naomi a fori an akkot.  Mi fokkun auchea ach sipwe weweiti ewe allukun Moses, sipwe pwal weweiti met a fis lon ewe leenien wichiwich foun ira.

     Sia fen kaeo usun ruu me lein ekkewe allukun Moses, iei sipwe le kuna pwal eu: “Are ruomon pwipwi ra nonnomfengen, o emon me leir a malo, nge esap wor noun, pwuluwen atewe mi malo esap pwupwulu ngeni emon chon ekis me lukun ewe famili: pwin pwuluwan epwe feito ren o pwuluweni, epwe pwal fori pwuungun pwuluwen pwiin ngeni neminewe.  Iwe, epwe fisita pwe ewe mwanichi neminewe epwe nouni me won atewe epwe allea pwe noun pwiin we a fen malo pwe iten pwiin we a malo esap mola seni lon Israel.  Nge are ewe mwan esap mochen pwuluweni pwuluwen pwiin we, neminewe epwe feilo ren ekkewe souakomw leasamalapen ewe telinimw o apasa, ‘Pwiin pwuluwei we esap mochen pwe iten pwiin we epwe sopwosopwolo me lon Israel, esap mochen fori pwuungun pwuluwen pwiin ngeniei.’  Mwirin, ekkewe souakkomw repwe korato atewe o kapas ngeni: nge are a chok sopwelo an ekiek o ura, ‘Usap fokkun mochen pwuluweni;’ iwe, pwuluwen pwiin we epwe feilo ren fan mesen ekkewe souakkomw, epwe pwilitawu ipwen atewe sus o atufa won mesan.  Iwe, epwe apasa, ‘Iei usun minne a fis ngeni ewe mwan esap mochen oupwatiw familien pwiin, pwe epwe wor mwirimwirin’” (Tuteronomi 25:5-9).  Ei alluk a fokkun sokkolo seni ach kewe alluk ikenai, ika met!  Sia kuna an aramas ra apwonueta ei alluk lon Ruth.

     Eli ei liosun awewe epwe alisikich lon ach weweiti ei alluk: Eli a wor emon mwan lon Israel, a nouni chommong aat.  Lon eu kuniolun, ewe mwanichi a angei noun lamp.  A limeti ewe lamp, a alölö, a aku, o a tou seni ewe imw, pweretiw won ewe al.  Emon pwiin a eisini pwiin kewe ekkoch, “Epwe ian atenan a feilo ie?”  Ekkewe ekkoch ra poluweni o apasa pwe resap silei.  Mwirin ekis fansoun, ewe mwanichi a liwinsefalito leimw.  A okkoua fansoun an feffetal, pun a pwapwa.  A tolong lon imw nge ese kapas.  Lon ewe ran mwirin, ewe mwanichi a pwal fori usun ewe chok.  Ekkewe pwipwi ra pwal ur ren kapas ais.  Lon ewe aulungatin ran, lupwen ewe mwanichi a liwinsefal, pwiin kewe ra souni o ra eisini, “Ia ka feilo ie?”  “Oh,” atewe a poluweni o apasa, “ua pweretiw ren imwen chon oruch.”  Iwe, ra apasa, “A wor emon nour fopwul, ika met?”  Atewe a poluweni o apasa, “Ewer, mi wor.”  Mwirin, ekkewe ekkoch ra eis, “Ka feitiw rer pwe kopwe churi ewe fopwul?”  Atewe a apasa, “ewer.”  Iwe, pwiin kewe ra apasa, “Ka sani ewe fopwul?  Ka mochen pwuluweni?”  Atewe a poluweni o apasa, “Ewer.”  Iwe, ra apasa ngeni atewe, “Aua fen pwal kuna ewe fopwul, o aise sani.  Aua mochen pwe oukich meinisin lon ach famili sipwe le mwichfengen o pwungupwung fengen, pun ika epwe wor óch ingaw epwe fis ngonuk, mi alluk pwe emon leim epwe pwuluweni i.”  Lon ewe allukun Moses, ika atewe epwe malo nge esap wor noun, pwuluwen ewe mi malo epwe tongeni pwuluweni emon pwiin pwuluwan mi fen malo.  Ewe aluwol a ureni pwiin kewe, “Ngang ua mochen pwuluweni ewe fopwul.  Ua fen tungorei pwe epwe pwuluweniei, o i a ura ‘uu.’  Nge pwiin kewe ra ureni, “Kopwe akkomw chek lon pioing, pwe tokter epwe tongeni ura ika en mei unusen pochokul.  Pun ika epwe wor óch mettoch epwe fis ngonuk, nge esap wor emon me leim epwe pwuluweni i.”  Eli ewe aluwol a pwuluweni ewe fopwul, nge mwirin, i a samaw o a malo, are eli emon maanmwacho a óchei, are eli efoch ira a turulo won, are eli i a mólumelo lon ewe Chanpwupwu Jordan, are eli i a malo lon maun.  Met epwe fis ngeni pwuluwan?  Ewe fefin a lipichsefal, pun pwuluwan a malo.  Lon ewe allukun Moses, a makketiw pwe ewe fopwul a tongeni mwitir feilo o pwuluweni emon pwiin pwuluwan we mi fen malo.  Epwe weires ngeni atewe an epwe pöppöni ewe fefin.  Nge eli atewe a sopwelo an ekiek o ura pwe esap mochen pwuluweni pwuluwen pwiin, ewe fefin a tongeni uwato an case lon imwen kapwung.  Are atewe epwe uta lon ewe leenien kapwung o sopwelo le apasa pwe esap mochen pwuluweni ewe fefin, iwe, ewe fefin a tongeni pwilitawu efoch ipwen atewe sus o atufa won mesan!  Atewe epwe saw lon Israel, o esap wor chommong repwe chuen chiechi ngeni.

     Emon fefin mi malo pwuluwan esap pwal wor noun a tongeni pwuluweni emon pwiin pwuluwan.  Wisan pwe epwe pwuluweni pwiin pwuluwan.  Iei minne, lupwen emon aluwol a mochen pwupwulu, meinisin lon an famili ra mochen silei ion atewe a mochen pwuluweni.  A wor meefier won ei mettoch.

     Ren ei alluk, Kot A tumwunu ekkewe fefin mi malo pwuluwer.  A pwal tumwunu ewe fonu, pwe epwe nonnom chok lon famili.  Sia fen kuna pwe are emon epwe amomolo fonuan, epwe tongeni angeisefali ewe fonu lon ewe fansoun Supili.  Nge are emon fefin mi malo pwuluwan epwe pwuluweni emon chon ekis lukun familien pwuluwan, ewe fonu epwe poutu seniir, pun ewe chon ekis epwe fonueni ewe fonu.  Emon märärin mi kan ngeni epwe wisen pwuluweni ewe fefin mi malo pwuluwan, pwe ewe fonu epwe sopwelo le nom fan tumwunun ar famili.  Ei alluk a fokkun sokkolo seni ach kewe allukun ikenai, nge a iei ewe alluk ra aani lon Israel.

     A malo pwuluwen Ruth, esap pwal wor noun.  Fonuer a pwal poutu seniir, iei minne Ruth me Naomi ra fokkun woungawelo.  Mi wor an Ruth pwuung pwe epwe ureni Boaz pwe epwe selaniir, pun i märärir mi kan ngeniir.  Boaz esap tongeni kapas ngeni Ruth.  Ruth epwe wisen tungorei Boaz pwe epwe selani i.  Ekiselo sipwe le allea usun pwal emon märärir mi kan ngeni Ruth lap seni Boaz.  Ruth epwe tongeni pwuluweni atewe ika a mochen.  Iei minne, Boaz esap tongeni fori óch, pun epwe chok witiwit.  A witiwiti Ruth epwe filata iön a mochen pwuluweni.  Iwe, pokiten Ruth esap mwo fori óch, iei minne Naomi a ureni, “Kopwe ureni Boaz pwe en ka mochen pwe epwe selanuk.”

     A pwal auchea pwe kich sipwe weweiti lapalapen ewe leenien wichi foun ira.  Kot A fokkun efeiochu Noun kewe aramas, ekkewe chon Israel.  A watte ar ras.  Ekkewe chon atake ra fori ar leenien wichiwich won ungen chuuk ika pal.  Ewe pwul a pochokul o sosonöch won ungen ewe pal, o ekkewe aramas ra anomwu fau lon eu kukumwos pwellin unukun ewe leenien wichiwich.  Lupwen ngang (Dr. McGee) ua nom lon Samaria ua kuna chommong leenien wichi foun ira won ungen ekkewe pal.  Lupwen ekkewe aramas ra wes me kinikin, iwe, ira uwato ar kewe pilukun uwa ngeni ewe leenien wichiwich.  Lupwen ewe asapwal epwe poputa le enipweteteto fansoun lekuniol, ekkewe aramas ra emeresifeili ekkewe umwun ira lepwul.  A wor efoch waa seni ira (usun likilikin efoch ärai) kou ra nukei, o lupwen ewe waa a sa won ekkewe umwun ira, ekkewe foun ira ra aimwufesen me pöör, iwe, ekkewe aramas ra aea söföl le móneta ekkewe foun ira, o ewe asapwal epwe uwealo ekkewe pipi nge ekkewe foun ira mi chou ra tursefaletiw won ewe leenien wichiwich, iwe, ekkewe aramas ra tongeni ionalong ekkewe foun ira lon ar kewe leenien iseis.  Lupwen ewe asapwal a sopwelo le enien, ir ra tongeni angang lon ewe leenien wichi foun ira.  A wor chommong aramas ra chufengen won ewe leenien wichiwich.  Lupwen ewe asapwal a poputa le luwalo, ir ra kametip.  Lupwen repwe annut, ekkewe mwan ra annut unukun ekkewe foun ira.  A wor chommong chon sola, iei popun ekkewe mwan ra annut unukun ewe ras, pwe repwe tumwunu.

     Ekkewe aramas ra kametip o kilisou ngeni Kot faniten ewe ras.  A wor ekkoch ranin fetellap mi makketiw usur lon ewe Testamentin Lom.  Ra kol o mwareiti Kot faniten ewe ras I A ngeniir.  Chommong aramas ra chufengen won ungen ekkewe chuuk, ra kolun mwareiti Kot o mwongofengen.

     Iwe, pokiten sia weweiti ewe alluk usun ewe sele me lapalapen ewe leenien wichiwich, iei sia tongeni sopwelo le kaeo ach lesson.

 

Mwirin, Naomi, inen pwuluwan we, a apasa ngeni i, “Nei fopwul, ifa usun, usap kutta om leenien asoso, pwe kopwe feioch? [Ruth 3:1].

     Lupwen a fis ewe fansoun ras, Naomi a nenewu seni asammwachon imwan o a katol Ruth me Boaz ra fetal seni ekkewe malamal o tolong lon Bethlehem.  A fen lulo ina epwe wonu wiik.  A wes ewe fansoun kinikin parli me wiit.  Naomi a kuna pwe Ruth a fokkun mosonoson o esap mwo mwokutukut pwe epwe pwuluweni Boaz.  A pwal kuna pwe Boaz a efich Ruth.  Iei minne, Naomi a eisini Ruth ika a mochen pwe epwe alisi.  “Ifa usun, upwe kutta emon pwuluwom?”  Chemeni pwe lepoputan, i a pesei ngeni Ruth me Orpa pwe repwe nonnom lon Moab: “Amwo ewe SAMOL Epwe mwut ngenikemi ami oupwe kuna kinamwe, en me lon imwen puwuluwan” (Ruth 1:9a).  Nge iei, Naomi epwe kutta an Ruth leenien asoso, pwe epwe kinamwe o feioch.

 

Met sia kaeo?

1. Io epwe wisen tungorei Boaz pwe epwe selani Ruth?

 

Naomi                    Ruth             Ewe Chon Sele

 

2. Ekkewe chon atake ra fori ar leenien wichiwich won ungen chuuk ika pal. 

 

Ewer            Apw

 

 


 
 
 

Commentaires


bottom of page